Uitgeverij Guggenheimer (Herman Brusselmans, 1999)

Uitgeverij Guggenheimer van Herman Brusselmans verscheen in oktober 1999 bij de Nederlandse uitgeverij Prometheus, in België bij de Standaard Uitgeverij in Antwerpen. Een maand na verschijnen daagde modeontwerpster Ann Demeulemeester Brusselmans voor de rechtbank omdat haar integriteit en reputatie in het boek zouden worden geschonden. Hoofdpersonage Guggenheimer in de bewuste passage: “Zo’n dwergpoliep met puitenogen en haar van op haar pruim tot op haar rug. (…) Dat pijpt niet lekker, dat kan ik je verzekeren. Jongens toch, die Ann Demeulemeester. Ik heb al veel misbaksels aan m’n toeter hangen, maar die spande de kroon.” In afwachting van de uitspraak werd het boek in België uit de handel genomen.

Ondertussen bleef Uitgeverij Guggenheimer wel verder gepubliceerd en verkocht worden in Nederland. De roman kreeg er een speciaal buikbandje: “Alleen in Nederland verkrijgbaar”. In België kwam het censuurdebat op gang. Staat het kunstenaars volledig vrij om te zeggen wat ze willen, of zijn er grenzen? En, in het geval van Herman Brusselmans: is een romanpersonage met een aan de realiteit refererende naam helemaal fictief? Brusselmans werd uiteindelijk veroordeeld tot het betalen van een boete van 10 000 frank (plus proceskosten), maar het boek kwam wel opnieuw in de handel. De tekst werd dus niet gecensureerd, maar Brusselmans gaf wel aan sinds het incident aan zelfcensuur te doen. Een “mossel noch visoordeel”, “Je mag het dus doen maar je wordt ervoor gestraft.”, aldus de auteur. Vrije meningsuiting in België betekent dat de overheid geen censuur kan inroepen, tenzij een burger zich gegrond gekwetst of beledigd voelt.


Bibliografie

Bronnen

Brusselmans, Herman. Uitgeverij Guggenheimer. Amsterdam: Prometheus, 1999.

“Herman Brusselmans veroordeeld tot schadevergoeding,” De Standaard, 21.12.2000.

Literatuur

Voorhoof, Dirk. 2000. “Brusselmans En De Rechter: Wat Na Het Verspreidingsverbod Van Uitgeverij Guggenheimer?” Samenleving En Politiek (brussel) 7 (4): 36–40.

“Veertig jaar censuur en processen in België: ‘We leven toch in een vrij land’.” De Morgen. 27.12.2006.